Uşak: Ege’nin Tarih ve Doğayla Harmanlanan Şehri
Uşak, Türkiye’nin Ege Bölgesi’nde yer alan, köklü tarihi, doğal güzellikleri ve zengin kültürüyle dikkat çeken bir şehirdir. 2023 yılı itibarıyla 377.001 nüfusa sahip olan şehir, 5556 km²’lik bir yüzölçümüne sahiptir. Anadolu’nun batıya açılan kapılarından biri olarak bilinen Uşak, tarihî ve doğal zenginlikleriyle misafirlerini ağırlamaktadır.
Tarihî Derinlik
Uşak’ta yerleşim izleri M.Ö. 4000’lere kadar uzanmaktadır. Bölge, Hitit Krallığı döneminde egemenlik altına alınmış, M.Ö. 2500’lerde Luvi istilasına uğramıştır. Hititlerin çöküşünden sonra M.Ö. 1000 yıllarında Ege göçleriyle gelen Frigler bölgeyi ele geçirmiştir. M.Ö. 7. yüzyılda Frigler ve Lidyalılar arasında paylaşılmıştır. Parayı ilk kez kullanan Lidyalılar, Uşak’ın batısında hakimiyet kurmuş ve ünlü "Kral Yolu" bu dönemde Uşak’tan geçmiştir.
M.Ö. 6. yüzyılda Pers İmparatorluğu Anadolu’ya hakim olmuş, M.Ö. 4. yüzyılda Büyük İskender’in Persleri yenmesiyle bölge önce Makedonya, ardından Bergama Krallığı ve M.Ö. 2. yüzyılda Roma İmparatorluğu’nun kontrolüne geçmiştir. M.S. 395’te Roma’nın ikiye ayrılmasıyla bölge 700 yıl Bizans hakimiyetinde kalmıştır.
1071 Malazgirt Zaferi sonrası, Anadolu’nun fethi ile görevlendirilen I. Süleyman Şah, Uşak’ı Selçuklu topraklarına katmıştır. Selçuklu Devleti’nin dağılmasından sonra Germiyanoğulları Beyliği bölgede hüküm sürmüştür. 1391’de Yıldırım Bayezid, Uşak’ı Osmanlı topraklarına katmış, ancak Fetret Devri'nde Karamanlılar bölgeyi ele geçirmiştir. 1414’te Germiyanoğulları’na geçen Uşak, 1429’da Osmanlı hâkimiyetine kalıcı olarak dahil olmuştur.
Uşak, İstiklal Savaşı’nda önemli bir rol oynamıştır. Yunan Orduları Komutanı General Trikopis, Göğem Köyü’nde esir alınmıştır. Şehir, 1 Eylül 1922’de düşman işgalinden kurtarılmış ve 2 Eylül 1922’de Atatürk ile İsmet İnönü şehre gelerek karargâh kurmuştur. Trikopis’in teslim olduğu ev günümüzde Atatürk ve Etnografya Müzesi olarak kullanılmaktadır.
Uşak, 15 Temmuz 1953’te çıkarılan kanunla Kütahya’dan ayrılarak il statüsüne kavuşmuştur.
Gezilecek Yerler ve Tarihi Mekanlar
Ulubey Kanyonu
Ulubey ilçesinde bulunan ve dünyanın en büyük ikinci kanyonu olan Ulubey Kanyonu, Ulubey Çayı ve Banaz Çayı boyunca uzanıyor. Ayrıca bu kanyona bağlanan birçok küçük kanyon da mevcut.
45 km uzunluğu ve 170 m derinliğiyle dikkat çeken kanyon, şehir merkezine yaklaşık 30 km mesafede. Toplu taşıma araçlarıyla ya da özel aracınızla kolayca ulaşabilirsiniz. Doğa yürüyüşleri ve açık hava etkinlikleri için ideal bir yer olan kanyonda yiyecek ve içecek ihtiyaçlarınızı karşılayabileceğiniz alanlar bulunmuyor.
Taşyaran Vadisi Tabiat Parkı
Uşak-İzmir karayolu üzerinde, şehir merkezine 45 km uzaklıkta yer alan Taşyaran Vadisi, su, rüzgar ve tektonik hareketlerin oluşturduğu doğal bir yapı. Farklı renklerdeki kayalarıyla, bir ressamın paletini andıran vadi, eşsiz manzaralar sunuyor.
Kendine özgü bitki örtüsü ve jeolojik yapısıyla yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çeken vadi, yaklaşık 1,5 km'lik bir yürüyüşle kolayca keşfedilebilir.
Halı ve Kilim Müzesi
Uşak halıları, tamamı yünden yapılan ve kök boyalarla renklendirilen ipliklerle dokunarak dünya çapında ün kazanmıştır. Halı ve Kilim Müzesi, bu eşsiz el sanatlarının önemini daha iyi anlamanızı sağlayarak, üretim süreçlerine dair detaylı bilgiler sunuyor.
Blaundus Antik Kenti
Uşak’a 40 km mesafedeki Sülümenli Köyü'nde bulunan Blaundus Antik Kenti, Büyük İskender’in Anadolu seferleri sırasında Makedonyalılar tarafından kurulmuştur. Bu tarihi alan, birinci derece sit alanı olarak koruma altına alınmıştır.
Antik kent, geçmiş medeniyetlerin izlerini taşımakla birlikte, bakımsız durumdadır. Yine de tarih meraklıları için keşfedilmeye değer bir noktadır.
Göğem Göleti
Uşak-Ankara yolu üzerindeki Göğem ayrımından 7 km içeri girerek ulaşılabilen Göğem Göleti, ormanlık alanıyla huzurlu bir atmosfere sahiptir. Piknik yapmak, doğayla iç içe vakit geçirmek ve sakin bir gün geçirmek için idealdir. Gölette tuvalet ve mescit gibi temel ihtiyaçları karşılayacak alanlar da bulunur.
Uşak Atatürk ve Etnografya Müzesi
Bozkurt Mahallesi’nde bulunan müze, 1890’larda inşa edilmiş ve Kurtuluş Savaşı sırasında karargah olarak kullanılmıştır. Atatürk'ün de bir süre konakladığı bu iki katlı ahşap yapı, 1978 yılında müze olarak hizmete açılmıştır. Müze, yöresel eserler, kilimler ve etnografik materyallerle dolu geniş bir koleksiyona sahiptir.
Clandras Köprüsü
Karahallı ilçesinde, Banaz Çayı üzerinde yer alan ve 2500 yıllık bir geçmişe sahip olduğu düşünülen Clandras Köprüsü, aslında bir su kemeridir. 24 metre uzunluğu ve 17 metre derinliğiyle, çevresindeki doğal güzelliklerle etkileyici bir manzara sunar. Köprü çevresi piknik yapmak ve doğa yürüyüşleri için tercih edilmektedir.
Uşak Arkeoloji Müzesi
43.000 esere ev sahipliği yapan ve 2.000 eserin sergilendiği Uşak Arkeoloji Müzesi, Lidya dönemine ait hazineler, tarihi paralar ve çeşitli arkeolojik buluntularla ziyaretçilerini büyüler.
Banaz Akmonia Antik Kenti
Banaz ilçesindeki Ahat Köyü’nde yer alan Banaz Akmonia Antik Kenti, arkeolojik ve tarihi açıdan büyük öneme sahiptir. Ancak bakımsız durumdaki antik kentte, kalıntılar arasında gezmek için biraz çaba göstermeniz gerekebilir.
Tarihi Uşak Evleri
Uşak’ın sembollerinden biri olan Tarihi Uşak Evleri, Cumhuriyetin ilk yıllarından günümüze ulaşmıştır. Genellikle iki katlı olan bu evlerin birinci katı taş, ikinci katı ahşap olarak inşa edilmiştir. Aybey, Kurtuluş, Işık ve Karaağaç mahallelerinde yoğun olarak görülen bu yapılar, Osmanlı mimarisinin en güzel örneklerindendir.
Cimcim Çeşmesi
Uşak’ın merkezinde yer alan Cimcim Çeşmesi, 1896 yılında inşa edilmiştir. Şehirdeki en eski çeşmelerden biri olan bu tarihi yapı, zamanla bakımsız kalsa da hâlâ görülmeye değer bir noktadır.
Uşak Bedesteni
1901 yılında İtalyan bir mimar tarafından yapılan Uşak Bedesteni, taş işçiliğiyle dikkat çeken iki katlı bir yapıdır. 1980’lerde restore edilerek günümüze ulaşan yapı, yöresel ürünlerin satıldığı dükkanlara ev sahipliği yapıyor.
Huzur Park
Yeşillikler içinde huzurlu bir atmosfere sahip olan Huzur Park, yerel halkın ve ziyaretçilerin doğayla iç içe vakit geçirdiği popüler bir alandır. İçerisinde piknik alanı, spor sahaları ve havuz gibi imkanlar bulunmaktadır.
Uşak Paşa Hanı
1893 yılında Tiritoğlu Mehmet Paşa tarafından yaptırıldığı düşünülen Uşak Paşa Hanı, taş kesme tekniğiyle inşa edilmiştir. Üst katı otel, alt katı dükkan olarak kullanılan han, Uşak’ın önemli tarihi yapılarındandır.
Pepouza Antik Kenti
Karayakuplu bölgesinde yer alan Pepouza Antik Kenti, montanizm hareketinin merkezi olarak bilinmektedir. Antik kente ulaşım yollarının bozuk olduğunu belirtmek gerekir, ancak keşfedilecek birçok tarihi detay barındırır.
Burmalı Camii
Ulu Cami’nin doğusunda, Küme Mahallesi’nde yer alan Burmalı Camii, adını burma desenli minaresinden alır. Tipik Anadolu cami mimarisine sahip olan bu yapı, dini ve turistik bir merkez olarak önemlidir.
Uşak Tren Garı
Restorasyonu sonrası tarihi dokusunu koruyan Uşak Tren Garı, otantik atmosferiyle fotoğraf severlerin uğrak noktasıdır. İzmir ve Konya yönüne günlük tren seferleri düzenlenmektedir.
Kayaağıl Tarihi Kent
Kayaağıl Köyü’nde yer alan tarihî kent, kayalara oyulmuş evleriyle dikkat çeker. Tertemiz havası ve eşsiz manzarasıyla ziyaretçilerine keyifli bir deneyim sunar.
Gastronomi
Tarhana Çorbası: Kışın tercih edilen bu çorba, biber, un, süt, yoğurt ve bazen nohut veya fasulye içerir, oldukça besleyici ve sevilen bir seçenektir.
Ciğerli Bulgur: Kuzu veya keçi ciğeriyle yapılan bu yemek, az malzeme ile hazırlanıp baharatlarla lezzetlendirilir.
Yumurta Sızdırması: Yumurta, kaynar suda haşlanıp yoğurt ve salçayla servis edilir. Kahvaltı ve akşam yemeklerinde tercih edilir.
Keşkek: Ege Bölgesi’nin sevilen yemeği, buğday ve et/tavukla yapılan keşkek, Uşak’ta da popülerdir.
Arapaşı: Haşlanmış tavuk eti, salça ve baharatlarla hazırlanan bu çorba, kendi hamuruyla servis edilir.
Döndürme Böreği: El açması hamurla yapılan, ıspanak veya kabak içli börek, özellikle kahvaltılarda tercih edilir.
Alacatene: Yeşil mercimek, soğan, bulgur ve baharatlarla yapılan bu yemek, besleyici ve vejetaryen dostudur.
Et Basma: Dana kıymadan yapılan ve genellikle biber, domatesle güveçte pişirilen bu yemek, akşam yemeklerinde tercih edilir.
Çömlek Kebabı: Erkek keçi veya koyun etiyle yapılan bu yemek, uzun süre pişirilir ve genellikle pilavla servis edilir.
Ciğer Sarma: Pirinç, kuzu ciğeri ve baharatlarla sarılan bu yemek, fırında pişirilir.
Katmer: Susam, haşhaş ve tahinle yapılan, genellikle kahvaltılarda tüketilen hamur işi.
Uşak Usulü Muska Böreği: Ispanak ve soğanla hazırlanan bu börek, özel günlerde tüketilir.
Ebem Köftesi: Baharatlı dana kıymasından yapılan bu köfte, kızartılarak servis edilir.
Bükme: Yağlı hamurdan yapılan, içi mercimek veya patatesle doldurulan bu hamur işi, özellikle kahvaltılarda tercih edilir.
İlibada Sarması: Ilibada yaprağıyla sarılan bu yemek, bulgur, soğan ve baharatla hazırlanır.
Gül Peksimeti: Süt, yoğurt ve yağla yapılan, susam ve çörek otu ile süslenen hamur işi.
Cendere Tatlısı: Cevizli ve şerbetli bir tatlı, özellikle bayramlarda hazırlanır.
Demir Tatlısı: Kızartılmış hamur tatlısı, şerbetle buluşturulur ve oldukça yoğun bir lezzet sunar.
Ekonomi ve Geçim Kaynakları
Uşak'ın ekonomisi, tarım, hayvancılık ve sanayiye dayalıdır.
Tarım: Uşak'ta bitki tarımı, özellikle Banaz ve Uşak Ovası'nda yapılır. Başlıca ürünler buğday, şekerpancarı, arpa, nohut, fasulye, tütün ve haşhaştır. Ayrıca sebze ve bağcılık da önemlidir. Ormanlarda yapılan ağaç aşılamalarıyla armut ve antepfıstığı üretimi de yapılmaktadır.
Hayvancılık: Tarımın ardından en önemli gelir kaynağı hayvancılıktır. Mer'a hayvancılığı yapılır ve koyun, sığır, kıl keçisi beslenir.
Madenler: Maden açısından zengin olmayan Uşak'ta en önemli maden linyittir.
Sanayi: Uşak'ta sanayi son yıllarda hızla gelişmiştir. İmalat sanayinde çalışan nüfus %14 civarındadır. 180 büyük ölçekli işletme ve 1500 küçük ölçekli işletme bulunmaktadır. Başlıca fabrikalar arasında Uşak Şeker Fabrikası, Uşak Mermer Sanayi, Hitit Seramik, Nip-El A.Ş. ve Dülgeroğlu Pelüş Battaniye Fabrikası yer alır. Ayrıca çok sayıda deri fabrikası, un, çimento, tuğla ve kiremit fabrikası da bulunmaktadır.
Uşak, zengin tarihi, doğal güzellikleri ve kültürel dokusuyla keşfedilmeyi bekleyen bir şehirdir. Ulubey Kanyonu, Blaundus Antik Kenti, Burmalı Camii gibi noktalar, ziyaretçilerine unutulmaz bir deneyim sunarken, şehrin mutfağı ve sıcak insanları, bu geziyi daha da anlamlı kılmaktadır. Hem tarih hem de doğa severler için Uşak, mutlaka görülmesi gereken bir destinasyondur.
Mihrimah E-Ticaret ve Turizm Şirketi, Türkiye ve dünya çapında her türlü turistik turu sağlayarak, sizleri unutulmaz bir seyahat deneyimi yaşamaya davet etmektedir. Amasya’nın tarihi ve doğal güzelliklerini keşfetmek, bu şehri en iyi şekilde deneyimlemek için Mihrimah E-Ticaret ve Turizm Şirketi ile seyahatinizi planlayın. Mihrimah, tüm Türkiye’de anlaşmalı olduğu otellerde size konaklama hizmeti sunarak, konforlu bir tatil geçirmenizi ve keyif almanızı sağlar. Amasya’nın eşsiz güzelliklerini keşfetmeye hazır olun, Mihrimah ile seyahatiniz bir ömre değer olacak!