Samsun: Karadeniz'in Parlayan Yıldızı
Karadeniz Bölgesi'nin en büyük illerinden biri olan Samsun, hem tarihi hem de coğrafi konumu ile önemli bir merkezdir. 2023 verilerine göre 1.377.546 nüfusa sahip olan şehir, 9725 km² yüzölçümüyle Türkiye'nin en büyük illerindendir. Samsun, hem denizle iç içe olması hem de zengin kültürel mirasıyla dikkat çeker. Ekonomik olarak da tarım, sanayi ve ticaretin güçlü bir şekilde gelişen Samsun, aynı zamanda Karadeniz’in ulaşım ve liman merkezi olarak büyük bir öneme sahiptir.
Tarihî Derinlik
Samsun, doğal limanı, stratejik konumu ve görselliğiyle tarih boyunca birçok medeniyetin ilgisini çekmiştir. En eski yerleşim yeri Tekkeköy olan şehirde, arkeolojik bulgular M.Ö. 12.000’lere kadar uzanır. İlk yerleşik topluluklar Gaşkalar’dır ve Samsun, MÖ 1500-722 yılları arasında onların hâkimiyetindeydi. Gaşkaların ardından Kimmerler ve İskitler bölgeye yerleşmiştir. İskitlerin Türk kökenli oldukları kabul edilmektedir.
Miletoslu tüccarların koloniler kurmasıyla Samsun, MÖ 7. yüzyılda liman kenti olarak önem kazandı. Strabon'a göre, Samsun'un ilk adı Enete’ydi. Ticaretin gelişmesiyle şehir, önemli bir ticaret merkezi haline geldi. 546'da Perslerin, 331’de ise Makedonyalıların hâkimiyetine giren Samsun, Roma döneminde Mitridates Hanedanı’nın kontrolündeydi. 47 yılında Roma İmparatoru Caesar, Samsun’u Roma toprakları olarak aldı.
1071 Malazgirt Zaferi sonrası, Selçuklular Samsun’a akınlar başlattı. 1194’te Sultan Kılıç Arslan’ın oğlu Ruknettin Süleyman Şah, Samsun’u fethetti. Osmanlılar, Samsun’u 1419 yılında tamamen hâkimiyetlerine aldı. Şehir, Osmanlı dönemi boyunca önemli bir ticaret ve strateji merkezi oldu.
Samsun, 19 Mayıs 1919’da Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün Kurtuluş Savaşı’nı başlatmak için buraya gelmesiyle farklı bir kimlik kazandı ve Türk Milli Mücadelesi'nin simge şehri haline geldi. Bugün Samsun, Karadeniz’in en büyük ve gelişmiş şehirlerinden biridir.
Gezilecek Yerler ve Tarihi Mekanlar
Bandırma Vapur Müzesi
Bandırma Gemisi, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunda önemli bir rol oynamıştır. 1878 yılında "Trocadero" adıyla inşa edilen bu gemi, 1891 yılında battığı yerden çıkarılarak onarılmıştır. Atatürk ve silah arkadaşlarının Milli Mücadele sırasında kullandığı gemilerden biri olan Bandırma Vapur Müzesi, Samsun’un tarihi ve Milli Mücadele dönemi hakkında bilgi edinmek isteyenlerin mutlaka ziyaret etmesi gereken bir yerdir. Günümüzde müze olarak hizmet veren gemi, şehrin en dikkat çekici kültürel yapılarından biridir.
Vezirköprü
Samsun’un en tarihi ilçelerinden biri olan Vezirköprü, şehir merkezine yaklaşık 110 km uzaklıktadır. Doğa yürüyüşleri, kaya tırmanışı ve dağcılık gibi ekstrem sporlar sevenler için ideal bir yerdir. Vezirköprü’de mutlaka görmeniz gereken yerler arasında Vezirköprü Tabiat Parkı, Taceddin Paşa Camii, Kale Camii, Taş Medrese ve muazzam tarihi yapılarıyla sokakları yer alır. İlçe, özellikle bahar aylarında yoğun turist akınına uğrar.
Gazi Müzesi
İlkadım ilçesinde bulunan Gazi Müzesi, 1902 yılında inşa edilen tarihi bir konakta yer almaktadır. Kurtuluş Savaşı sonrasında Atatürk'e hediye edilen ve Atatürk ile Latife Hanım'ın Samsun ziyaretlerinde konakladığı bu yapı, 1940 yılında müze haline getirilmiştir. Müzede, Milli Mücadele dönemi fotoğrafları, Atatürk'ün ve komutanların balmumundan heykelleri, Tütün İskelesi'nin minyatürü ve Atatürk'ün kişisel eşyaları gibi birçok zengin koleksiyon sergilenmektedir.
Onur Anıtı
İlkadım ilçesinde, Atatürk Parkı’nda bulunan Onur Anıtı, Mustafa Kemal Atatürk’ün Samsun’a ayak bastığı noktada yer alır. 1927’de temel atma töreni yapılan bu anıt, 1931 yılında tamamlanmış ve 1932’de açılmıştır. Cumhuriyet tarihi açısından büyük öneme sahip olan Onur Anıtı, büyüleyici güzelliğiyle şehrin sembollerinden biri haline gelmiştir.
Bafra
Bafra, Samsun il merkezine 51 km uzaklıkta ve Kızılırmak Deltası üzerinde yer alan verimli topraklarıyla dikkat çeker. Bafra, tarihsel olarak birçok medeniyete ev sahipliği yapmış ve günümüzde doğa severler ve tatilciler için popüler bir yerdir. Liman Gölü, Bafra Kuş Cenneti ve Balık Gölü gibi önemli doğal alanları ile ziyaretçilere keyifli bir deneyim sunmaktadır.
Amisos Tepesi
İlkadım ilçesindeki Amisos Tepesi, M.Ö. 6. yüzyıldan kalma yerleşim izleriyle tarihi bir öneme sahiptir. Helenistik dönemde inşa edilen Baruthane Tümülüsleri gibi etkileyici yapılarla dolu olan bu tepeden muazzam bir manzara izlenebilir. Amisos Tepesi, sadece Türkiye değil, dünya çapında önemli bir turistik alan olarak dikkat çekmektedir.
Şahinkaya Kanyonu Tabiat Parkı
Samsun şehir merkezine yaklaşık 125 km mesafede yer alan Şahinkaya Kanyonu Tabiat Parkı, doğal güzellikleriyle büyüler. Parkta, baraj gölünde yapılan tekne turları, dağcılık ve balıkçılık gibi etkinlikler yapılabilir. Aynı zamanda karaca, tilki ve su samuru gibi çeşitli hayvanlara ev sahipliği yapmaktadır.
Amazon Adası, Batı Park
İlkadım ilçesindeki Batı Park, Amazon Adası ile ünlüdür. Amazon kadınlarının yaşadığı düşünülen bu alanda, çarpıcı heykeller ve anıtlar sergilenmektedir. Denize sıfır konumda olan parkta yürüyüş yapabilir, restoranlarda yemek yiyebilir ve çeşitli aktivitelerle vakit geçirebilirsiniz.
İlkadım Anıtı
İlkadım Anıtı, Samsun’a ayak basan Atatürk ve silah arkadaşlarını anmak için yapılmıştır. İskeleye 250 metre içeride yer alan bu anıt, Cumhuriyet’in temellerinin atıldığı noktada yer alır. Zorluklar ve mücadelelerin simgesi olarak, Türk milletinin azmini ve direncini yansıtan önemli bir yapıdır.
Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti
Samsun’da, Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti, 350'den fazla kuş türüne ev sahipliği yapmaktadır. Liman Gölü, Balık Gölü ve diğer göllerin oluşturduğu delta, doğa yürüyüşleri ve kuş gözlemciliği için ideal bir lokasyon sunar. UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’nde yer alan bu cennet, ücretsiz olarak ziyaret edilebilir.
Anadolu Aslanı
İlkadım ilçesinde bulunan Anadolu Aslanı, büyük bir heykel olarak dikkat çeker. Amazon Köyü sınırlarında yer alan bu heykel, iki aslan figüründen oluşur ve çevresinde birçok dükkan ve kafeterya bulunmaktadır.
Samsun Panorama Müzesi
Samsun’un köklü tarihini keşfetmek isteyenler için Samsun Panorama Müzesi ideal bir yerdir. Dijital ve diagromik bölümlerden oluşan müze, şehrin tarihine dair pek çok bilgi ve eseri ziyaretçilere sunar.
Ayvacık
Doğal güzellikleriyle ünlü olan Ayvacık, Karadeniz'in cennet köylerinden biridir. Zengin flora ve fauna ile çevrili olan bu ilçe, doğa yürüyüşleri, balık avlama turları ve kano gezileri gibi etkinliklere ev sahipliği yapmaktadır. Ayvacık’ın tarihi yapıları da ziyaretçilere farklı bir deneyim sunmaktadır.
Ladik Gölü
Ladik Gölü, zengin balık çeşitliliği ve su sporlarıyla popüler bir destinasyondur. Yelken ve kano gibi aktivitelerin yapıldığı bu göl, aynı zamanda şifalı kaplıcalara ve kayak merkezine yakındır.
Tekkeköy Mağaraları
Samsun şehir merkezine 15 km mesafede yer alan Tekkeköy Mağaraları, tarih öncesi çağlardan kalma yerleşim izleri taşır. Arkeolojik kazılar sonucu elde edilen eserler, mağaranın yanında bulunan müzede sergilenmektedir.
Terme
Samsun’a 57 km uzaklıkta olan Terme, tarihi ve kültürel zenginlikleriyle dikkat çeker. Terme, aynı zamanda bölgenin ünlü cevizli dondurmasıyla da meşhurdur. Ziyaretçilerine tarihi sokaklar, eski camiler ve türbeler gibi pek çok kültürel öğe sunmaktadır.
Çağlayan Şelalesi
Çağlayan Köyü’ne 7 km mesafede bulunan Çağlayan Şelalesi, doğa severler ve fotoğrafçılar için harika bir mekandır. Şelale çevresinde doğa yürüyüşleri yapabilir, serin suların tadını çıkarabilirsiniz.
Tütün İskelesi (Kurtuluş Yolu)
Tütün İskelesi, 19 Mayıs 1919’da Atatürk’ün Samsun’a ilk adımını attığı yerdir. Bandırma Vapurunun minyatürü ve Atatürk ile silah arkadaşlarının balmumundan yapılmış heykelleriyle, ziyaretçilere Milli Mücadele’nin başlangıcını anlama fırsatı sunmaktadır.
Gastronomi
Tirit: Kaz eti ve kaz yağıyla yapılan, yufka ve bulgur pilavı ile hazırlanan bu yemek, çatal kaşık kullanılmadan yenir. Yöre halkı tarafından evlerde sıkça yapılır ve restoranlarda da bulunabilir.
Fasulyeli Mısır Çorbası: Mısır, fasulye ve pirinçle yapılan bu doyurucu çorba, özellikle soğuk havalarda tercih edilir.
Katık Böreği: Yarmanın, zeytinyağı ve tuzla hazırlanıp odun fırınında pişirilen börek, kahvaltıda sıkça tüketilir.
Kaz Asması: Kaz eti ve pilavın yufka ile sarılmasıyla yapılan bu yemek, özellikle kalabalık yemeklerde tercih edilir.
Ispanak Çorbası: Ispanak, yoğurt ve yumurta ile yapılan bu çorba, kış aylarında çok sevilen hafif bir seçenektir.
Bafra Pidesi: Kıyma, soğan ve baharatlarla yapılan bu pide, özellikle Bafra ilçesinde popülerdir.
Baklalı Sarma: Asma yaprağı ve bakla ile yapılan bu sarma, bayram ve düğünlerde sıkça hazırlanır.
Kuzu Büryan: Kuzu etinin kuyu ateşinde pişirilmesiyle yapılan bu lezzet, genellikle pilavla servis edilir.
Kağıtta Hamsi: Hamsinin kağıtta pişirilmesiyle yapılan bu yemek, özellikle balık restoranlarında tercih edilir.
Samsun Mantısı: Cevizli sosu ile dikkat çeken bu mantı, Kayseri mantısından farklıdır.
Mantarlı Pilav: Mantar ve pilavın birleşimiyle yapılan bu yemek, özellikle düğünlerde sunulur.
Haluçka Çorbası: Hamur, tavuk ve nohutla yapılan bu doyurucu çorba, genellikle ana yemek olarak tüketilir.
Böbrek Sote: Dana böbreği ile yapılan bu yemek, dağ kekikleriyle tatlandırılır ve akşam yemeklerinde tercih edilir.
Fasulye Turşusu: Kış aylarında tüketilen bu turşu, her yemekte yanında servis edilir.
Bafra Nokulu: İçinde çok az şeker bulunan, uzun süre bayatlamayan bu tatlı, üzüm tadıyla yapılır.
Limonlu Paluze: Limonla ferahlatılan bu tatlı, özellikle yaz aylarında tüketilir.
Kaymaklı Lokum: Bafra'nın mandalarından yapılan kaymaklı lokum, daha hafif ve yumuşaktır.
Koca Karı Gerdanı Tatlısı: Yufka, ceviz ve tereyağıyla yapılan, şerbetle tatlandırılan bu tatlı, özel günlerde tüketilir.
Ekonomi ve Geçim Kaynakları
Samsun'un ekonomisi büyük ölçüde tarıma dayanır. Tarım, hayvancılık ve sanayi hızla gelişmektedir. İlin faal nüfusunun %65'i tarım sektöründe çalışmaktadır.
Tarım: Bafra ve Çarşamba ovaları, Türkiye'nin en verimli alanlarındandır. Başlıca ürünler buğday, mısır, pirinç, nohut, fasulye, ayçiçeği, soya, soğan, patates ve sebzeler (domates, biber, patlıcan, fasulye, ıspanak vb.) yetişir. Samsun, Türkiye'de mısır ve fasulyenin en çok yetiştiği yerdir. Ayrıca kaliteli tütün ve meyve (fındık, şeftali, armut, ceviz vb.) üretimi de yaygındır.
Hayvancılık: Samsun'un iklimi hayvancılık için uygundur. Sığır, koyun, keçi ve kümes hayvanları yetiştirilir. Ayrıca arıcılık da gelişmiştir.
Maden: Samsun'da kömür dışında önemli bir maden bulunmaz. Az miktarda kömür çıkarılmaktadır.
Sanayi: 1970'lerden sonra sanayi sektörü hızla gelişmiştir. Samsun'da 500'den fazla sanayi işletmesi bulunmaktadır. Öne çıkan sanayi dalları arasında sigara, un, kereste, çeltik, ilaç, makina, plastik, çimento, şeker ve konserve fabrikaları yer alır.
Samsun, tarihî zenginlikleri, doğal güzellikleri, lezzetli mutfağı ve kültürel etkinlikleriyle her ziyaretçisine unutulmaz bir deneyim sunar. Hem dinlenmek hem de tarih ve kültür keşfetmek isteyenler için Samsun, ideal bir destinasyon olarak öne çıkmaktadır.
Mihrimah E-Ticaret ve Turizm Şirketi, Türkiye ve dünya çapında her türlü turistik turu sağlayarak, sizleri unutulmaz bir seyahat deneyimi yaşamaya davet etmektedir. Samsun’un tarihi ve doğal güzelliklerini keşfetmek, bu şehri en iyi şekilde deneyimlemek için Mihrimah E-Ticaret ve Turizm Şirketi ile seyahatinizi planlayın. Mihrimah, tüm Türkiye’de anlaşmalı olduğu otellerde size konaklama hizmeti sunarak, konforlu bir tatil geçirmenizi ve keyif almanızı sağlar. Samsun’un eşsiz güzelliklerini keşfetmeye hazır olun, Mihrimah ile seyahatiniz bir ömre değer olacak!