Rize: Doğanın ve Çayın Başkenti
Karadeniz Bölgesi’nin doğusunda yer alan Rize, yeşilin her tonunu barındıran doğası, zengin kültürü ve ünlü çayı ile tanınır. 2023 yılı itibarıyla 329.779 nüfusa sahip olan şehir, 3.835 km² yüzölçümüyle Türkiye’nin en özgün ve etkileyici şehirlerinden biridir. Dağların, yaylaların ve vadilerin bir araya geldiği Rize, hem doğaseverler hem de kültürel gezginler için bir cazibe merkezidir.
Tarihî Derinlik
Rize, Anadolu’nun kuzeydoğusunda, Kaçkar Dağları ile Karadeniz arasında yer alan sarp bir bölgede kurulmuştur. Tarihi kaynaklarda ilk kez M.Ö. 8. yüzyılda, Urartu Kralı II. Sardur’un çivi yazılı kitabesinde "Kulki/Kulkha" adıyla anılmıştır. Ardından bölge sırasıyla Urartular, Persler, Büyük İskender, Pontus Krallığı ve Roma İmparatorluğu’nun egemenliğinde kalmıştır. Roma’nın ikiye ayrılmasından sonra Bizans topraklarına dahil olan Rize, bu dönemde önemli bir ticaret ve tekstil merkezi olmuştur.
1461 yılında Fatih Sultan Mehmet’in Trabzon’u fethetmesiyle Rize, Osmanlı hâkimiyetine girmiştir. Osmanlılar, bölgeye Amasya, Tokat, Samsun ve Karaman gibi yerlerden Türk nüfus yerleştirmiş ve yerli halkın büyük kısmı zamanla İslamiyeti benimsemiştir. 1640 yılında Evliya Çelebi, Rize’yi “bahçeli ve güzel bir yer” olarak tanımlamıştır. 19. yüzyılda Lazistan Sancağı’nın bir parçası olan Rize, Batum’un Rusya’ya bırakılmasıyla sancak merkezi haline gelmiştir.
Birinci Dünya Savaşı sırasında Ruslar tarafından 1916’da işgal edilen Rize, 1918 yılında kurtulmuştur. İşgal sonrası Rum çetelerine karşı mücadele verilmiş ve bölge halkı İstiklal Savaşı’na aktif olarak katılmıştır. 1924 yılında vilayet statüsü kazanan Rize, Cumhuriyet’in ilanından sonra Atatürk tarafından ziyaret edilmiştir. 1937’de çay üretimine geçilmesiyle bölgenin ekonomisi hızla gelişmiş, Rize çay üretiminde Türkiye’nin önde gelen şehirlerinden biri haline gelmiştir.
Gezilecek Yerler ve Tarihi Mekanlar
Fırtına Deresi
Rize’nin doğal güzelliklerinden biri olan Fırtına Deresi, adrenalin tutkunlarının vazgeçilmezidir. 57 km uzunluğundaki bu dere, yıl boyunca ekstrem su sporları yapma imkânı sunar ve binlerce turistin ilgisini çeker. Etrafında çeşitli yeme içme alanları bulunan Fırtına Deresi, doğal güzelliğiyle de büyüler.
Rize Kalesi
Rize Kalesi, tarih meraklılarının ilgisini çeker. M.Ö. 527-565 yılları arasında Bizanslılar tarafından inşa edildiği tahmin edilen kale, 480 m yükseklikteki bir kaya üzerine kuruludur. Kaleden, şehre dair etkileyici bir panoramik manzara izlenebilir. Çevresinde çay bahçeleri ve kır bahçeleri de yer alır.
Gito Yaylası
Çamlıhemşin ilçesinde yer alan Gito Yaylası, 2070 m yükseklikteki sisli manzarasıyla dikkat çeker. Endemik bitkiler ve çam ormanlarıyla çevrili yaylada, yürüyüş yolları ve organik yöresel lezzetler eşliğinde doğa gezileri yapılabilir.
Gelin Tülü Şelalesi
Rize’nin en ünlü doğa harikalarından biri olan Gelin Tülü Şelalesi, 15 m yükseklikten dökülen bembeyaz sularıyla tülü andıran bir görüntü sunar. Kaçkar Dağları eteklerinde yer alır ve doğa gezileri için popüler bir noktadır. İlkbahar ve sonbahar aylarında en ideal ziyarettir.
Kız Kalesi
Rize’nin Pazar ilçesinde yer alan Kız Kalesi, kayalık bir zemin üzerine inşa edilmiştir. 13.-14. yüzyıldan kalma bu kale, etkileyici manzarasıyla dikkat çeker. Dış ölçüleri 9.66 m, iç ölçüleri ise 9.07 m olan kalenin pek çok kısmı zamanla zarar görmüş olsa da hala ayakta durmaktadır.
Rize Müzesi
Rize Müzesi, şehrin kültürel zenginliklerini yansıtan önemli bir mekandır. Geleneksel yapı malzemeleriyle inşa edilen bu müzede, Rize’nin tarihine dair farklı koleksiyonlar sergilenmektedir.
Ayder Yaylası
Ayder Yaylası, Rize’nin en popüler turistik bölgelerinden biridir. Yemyeşil yaylası ve Kaçkar Dağları manzarasıyla huzur verici bir atmosfer sunar. Ayrıca yamaç paraşütü, heliski gibi ekstrem sporlar için de idealdir.
Pokut Yaylası
Fırtına Deresi’nin panoramasını sunan Pokut Yaylası, ahşap mimarisiyle öne çıkar. Her mevsim büyüleyici manzaralar sunan bu yaylada kamp yapabilir veya doğa otellerinde konaklayabilirsiniz.
Zilkale
Zilkale, 14.-15. yüzyıllarda inşa edilmiş, Fırtına Deresi’ne hakim bir kaledir. Yüksek burçları ve görkemli yapısıyla dikkat çeker. Çevresindeki ormanlık alan ve panoramik manzara, kaleyi ziyaret etmek için güzel bir neden oluşturur.
Palovit Şelalesi
Rize’nin debisi yüksek Palovit Şelalesi, çevresindeki yemyeşil doğa ile ziyaretçilerini büyüler. Bu şelale, Rize’nin görülmesi gereken doğal güzellikleri arasında yer alır.
Haremtepe (Çeçeva Köyü)
Haremtepe veya Çeçeva Köyü, Rize’nin ünlü çay tarlalarının muazzam manzarasına sahiptir. Yıl boyunca yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çeker. Ayrıca köyde yöresel lezzetler de deneyimlenebilir.
Ağaran Şelalesi
Kaçkar Dağları’nın kar sularından beslenen Ağaran Şelalesi, el değmemiş güzelliğiyle dikkat çeker. Çevresinde kır bahçeleri ve doğa yürüyüşleri için alanlar mevcuttur.
Çat Vadisi
Rize’nin doğa sporları merkezi olan Çat Vadisi, pek çok bitki türüne ev sahipliği yapar. Çam, ladin ve gürgen ağaçlarıyla süslü bu vadide kamp yapabilir ve bölgedeki ünlü yaylalara göz atabilirsiniz.
Şenyuva Köprüsü
Şenyuva Köprüsü, 40 m uzunluğunda ve 20 m genişliğinde taş mimarisiyle etkileyici bir yapıdadır. Çam ormanlarıyla çevrili bu köprü, doğa yürüyüşleri ve yayla turları için sıkça ziyaret edilir.
Çaykur Çay Müzesi
Çaykur Çay Müzesi, Rize’nin çay üretimi geçmişine dair pek çok eseri sergileyen önemli bir kültürel mekandır. Çayın üretimi ve demleme tekniklerine dair eserler müzede yer alır.
Anzer Yaylası
Bal üretimiyle ünlü Anzer Yaylası, organik bal almak isteyenler için harika bir yerdir. Ayrıca yamaç paraşütü gibi ekstrem sporlar yapılabilir.
Pileki Mağarası
Pileki Mağarası, yöresel mutfak gereçlerinden biri olan pilikenin hammaddesinin çıkarıldığı bir mağaradır. Mağara, doğal güzellikleri ve eşsiz yapısıyla dikkat çeker.
Bulut Şelalesi
Bulut Şelalesi, 2451 m yükseklikte olup, dört aşamalı dökülen suları ile büyüleyici bir manzara sunar. Kaçkar Dağları Milli Parkı içinde yer alır ve çevresindeki yöresel ürünler ile ziyaretçilerine eşsiz bir deneyim yaşatır.
Gastronomi
Muhlama: Rize’nin meşhur lezzetlerinden olan muhlama, tereyağı ve peynir çeşitleriyle hazırlanır. Genellikle kahvaltılarda mısır ekmeğiyle servis edilir.
Rize Kavurması: Odun ateşinde bakır kaplarda pişirilen Rize kavurması, etin iç yağı ve ay çiçek yağıyla kavrulup tuz ve su eklenerek hazırlanır. Baharatsız olmasıyla ünlüdür.
Etli Kuru Fasulye: Karadeniz usulü etli kuru fasulye, çömlekte uzun süre pişirilerek servis edilir ve pilavla birlikte yenir.
Hamsili Pilav: Balık ve tereyağlı pilavın birleşimiyle yapılan hamsili pilav, fırında pişirilir ve mısır ekmeğiyle servis edilir.
Mısır Ekmeği: Protein açısından zengin olan mısır ekmeği, Karadeniz mutfağının vazgeçilmezi olup, uzun süre bayatlamaz.
Pazı Tavalısı: Pazı, soğan, yumurta, mısır unu ve karabiberle yapılan bu yemek, kahvaltı ve akşam yemeklerinde tercih edilir.
Kara Lahana Çorbası: Kara lahana, mısır, soğan ve barbunya ile hazırlanan bu çorba, acılı ve besleyicidir.
Hamsi Çığırtması: Hamsi, pazı ve mısır unu ile yapılan bu yemek, balık sevmeyenlere bile hitap eder.
Rize Pidesi: Rize’nin meşhur pidesi, doğal malzemelerle yapılır ve farklı çeşitleri bulunur. En lezzetlisini Derepazarı'nda bulabilirsiniz.
Hamsi Kolu: Hamsi, mısır unu ve yeşilliklerle hazırlanan bu yemek, hamur işi gibi sunulur ve sıcak servis edilir.
Rize Simidi: Pekmezle hazırlanan ve susamsız olan Rize simidi, kahvaltılarda tercih edilen özel bir lezzettir.
Korkoto Çorbası: Kırılmış mısır, ayran ve tereyağı ile yapılan bu çorba, kısa sürede hazırlanır ve salça ile tatlandırılır.
Turşu Tavalısı: Fasulye turşusu, soğan ve sarımsakla yapılan bu yemek, genellikle mısır ekmeğiyle yenir.
Enişte Lokumu: Damat kurabiyesi olarak da bilinen bu tatlı, tereyağı, yoğurt ve unla hazırlanır ve uzun süre bayatlamaz.
Laz Böreği: Yufka, tereyağı ve muhallebi ile yapılan Laz böreği, tatlı olarak tüketilir ve özellikle Hopa'da meşhurdur.
Hamsiköy Fırın Sütlaç: Hamsiköy’de pişirilen fırın sütlaç, pirinç, şeker ve tuzla hazırlanır, uzun sürede pişirilir ve leziz bir tat sunar.
Pepeçura Tatlısı: Üzüm, şeker, nişasta ve mısır unu ile yapılan bu tatlı, yaz aylarında serinletici bir seçenek olarak popülerdir.
Pekmezli Kabak Tatlısı: Şeker yerine pekmezle yapılan bu tatlı, tahin ve cevizle servis edilir ve sağlıklı bir alternatif sunar.
Ekonomi ve Geçim Kaynakları
Rize'nin ekonomisi, tarım, hayvancılık, ormancılık, balıkçılık ve turizm gibi temel sektörlere dayanmaktadır.
Tarım: Rize'nin ekonomisinde en önemli sektörlerden biri tarımdır. Çay üretimi, ilin başlıca tarımsal faaliyetidir. Ayrıca kivi, likapa, fındık, mısır, fasulye, lahana, mandalina ve portakal gibi ürünler de yetiştirilmektedir.
Hayvancılık: Rize'de hayvancılık önemli bir yer tutar. Büyükbaş ve küçükbaş hayvan yetiştiriciliği yapılır ve süt, et, deri gibi ürünler üretilir.
Ormancılık: Rize'nin büyük bir kısmı ormanlarla kaplıdır, bu nedenle ormancılık da ekonomik açıdan önemlidir. İl genelinde kereste, mobilya ve kağıt sanayinde kullanılan ağaç işleme fabrikaları bulunmaktadır.
Balıkçılık: Karadeniz'e kıyısı olan Rize'de balıkçılık da yaygın bir faaliyettir. Mezgit, hamsi, istavrit, çinekop, levrek, palamut ve lüfer gibi deniz ürünleri avlanır.
Turizm: Rize'nin turizm sektörü son yıllarda hızla gelişmiştir. Doğal güzellikleri, tarihi ve kültürel zenginlikleriyle dikkat çeken ilde, Ayder Yaylası, Fırtına Deresi Vadisi, Zil Kale, İkizdere İkizce Yaylası, Anzer Yaylası, Rize Kalesi ve Kız Kalesi gibi turistik yerler ilgi görmektedir. Ayrıca, dünyaca ünlü Rize çayı da turistlerin ilgisini çeker.
Rize, yemyeşil doğası, kültürel zenginlikleri ve lezzetli mutfağıyla keşfedilmeyi bekleyen eşsiz bir şehirdir. Karadeniz’in incisi olarak anılan Rize, doğaseverler, tarih tutkunları ve lezzet avcıları için unutulmaz bir deneyim sunar.
Mihrimah E-Ticaret ve Turizm Şirketi, Türkiye ve dünya çapında her türlü turistik turu sağlayarak, sizleri unutulmaz bir seyahat deneyimi yaşamaya davet etmektedir. Rize’nin tarihi ve doğal güzelliklerini keşfetmek, bu şehri en iyi şekilde deneyimlemek için Mihrimah E-Ticaret ve Turizm Şirketi ile seyahatinizi planlayın. Mihrimah, tüm Türkiye’de anlaşmalı olduğu otellerde size konaklama hizmeti sunarak, konforlu bir tatil geçirmenizi ve keyif almanızı sağlar. Rize’nin eşsiz güzelliklerini keşfetmeye hazır olun, Mihrimah ile seyahatiniz bir ömre değer olacak!