Gaziantep: Güneydoğu Anadolu’nun Parlayan Yıldızı
Gaziantep, Türkiye’nin güneydoğusunda yer alan, tarihî ve kültürel zenginlikleriyle öne çıkan önemli bir şehirdir. 2023 yılı itibarıyla yaklaşık 2.164.134 milyon nüfusa sahip olan Gaziantep, Türkiye’nin 6. en kalabalık şehri olup, 6.803 km²'lik yüzölçümü ile önemli bir ticaret ve sanayi merkezidir.
Tarihî Derinlik
Gaziantep, tarihi boyunca önemli bir yerleşim yeri olmuştur. Mezopotamya ve Akdeniz arasında, eski kara yollarının kavşağında bulunması, bölgenin kültür ve ticaret merkezi olmasına yol açmıştır. Tarih öncesi çağlardan itibaren yerleşim sahası olan Gaziantep, İpek Yolu’nun geçtiği bir noktada yer alarak tarih boyunca canlı kalmıştır.
Gaziantep’in tarihî dönemi, Kalkolitik, Neolitik, Tunç Çağı, Hitit, Med, Asur, Pers, Roma, Bizans, İslam ve Türk devirlerini kapsar. Şehir, eski adı Ayıntap olan ve 12 km kuzeybatısında bulunan Dülük Köyü civarında yer alan bir yerleşim alanıdır. M.Ö. 1700'lerde Hitit Devleti'nin bir parçası olan şehir, daha sonra Asur, Med ve Pers İmparatorluklarının egemenliğine girmiştir.
Büyük İskender’in zaferi sonrasında Roma ve Bizans egemenliğine giren Gaziantep, 639 yılında İslamiyet’i kabul etmiştir. İslamiyet’in Anadolu’ya yayılması sırasında Gaziantep önemli bir rol oynamıştır. 1071 Malazgirt Savaşı’ndan sonra Selçuklu, ardından Dulkadiroğulları ve Memluklular’ın yönetiminde olmuş, 1516’da Osmanlı İmparatorluğu'na katılmıştır. Osmanlı döneminde şehir önemli bir ticaret ve kültür merkezi haline gelmiştir.
Gaziantep, I. Dünya Savaşı sonunda önce İngilizler, sonra Fransızlar tarafından işgal edilmiştir. Ancak, Gaziantep Savunması sırasında halk, büyük bir kahramanlık göstererek şehri işgalden kurtarmıştır. Bu kahramanlık, şehre 1921’de "Gaziantep" unvanının verilmesine yol açmıştır.
Gaziantep adı, eski adlarından biri olan Ayıntap’tan türetilmiştir. Ayıntap, "güzel pınar" veya "güzel kaynak" anlamına gelir. Şehir, Kurtuluş Savaşı'ndaki kahramanlıkları nedeniyle 8 Şubat 1921'de "Gaziantep" olarak anılmaya başlanmıştır.
Gezilecek Yerler ve Tarihi Mekanlar
Zeugma Mozaik Müzesi
Dünyanın ikinci büyük mozaik müzesi olan Zeugma Mozaik Müzesi, 2011 yılında ziyarete açılmıştır. Geç Antik, Süryani ve Hıristiyan dönemi dini motifleriyle süslü binlerce mozaik eser, sütunlar, heykeller ve çeşmelerin sergilendiği müze, tarih ve arkeoloji meraklıları için büyük bir ilgi odağıdır.
Rumkale
Fırat Nehri ile Merzimen Çayı’nın birleştiği bir yarımadada yer alan Rumkale, etkileyici manzarası ve tarihi önemiyle dikkat çeker. Roma ve Orta Çağ mimarisinin izlerini taşıyan kale, su sarnıçları, Aziz Nerses Kilisesi ve Barşavma Manastırı gibi önemli yapıları içerir. Ayrıca, bölge yontma taş devrinden beri kullanılmıştır.
Şahinbey Milli Mücadele Müzesi
Gaziantep'in Kurtuluş Savaşı'ndaki kahramanlıklarını anlatan Şahinbey Milli Mücadele Müzesi, tarihi bir konakta yer alır. Projeksiyon gösterileri ve ses efektleriyle ziyaretçilere etkileyici bir deneyim sunar. Müze, bölgenin milli mücadelesini detaylı şekilde sergiler.
Bakırcılar Çarşısı
500 yılı aşkın bir geçmişe sahip olan Bakırcılar Çarşısı, Gaziantep’in ticaret merkezlerinden biridir. Yüzlerce yıllık bakır işçiliği ve yöresel ürünlerin satıldığı çarşıda alışveriş yapabilir, hediyelik eşyalar ve organik gıdalar alabilirsiniz. Otantik bir atmosfer sunan çarşı, Saray Caddesi üzerinde yer alır.
Zincirli Bedesten
18. yüzyılda inşa edilen Zincirli Bedesten, Gaziantep’in en önemli ticaret noktalarından biridir. El yapımı ürünler, baharatlar, bakır ve gümüş takılar, yöresel yiyecekler gibi pek çok ürünü bulabileceğiniz Zincirli Bedesten, taş mimarisiyle de dikkat çeker. Ayrıca, çay evlerinde mola verip tarihi manzaraların fotoğrafını çekebilirsiniz.
Gaziantep Kalesi
Gaziantep Kalesi, 6.000 yıl önce Roma Döneminde gözetleme kulesi olarak inşa edilmiştir. Bugüne kadar sağlam kalmayı başaran kale, şehir için bir sembol haline gelmiştir. Hem gündüz hem de gece ziyaret edilebilen kale, ziyaretçilerine etkileyici bir manzara sunar.
Gaziantep Savunması ve Kahramanlık Panoraması Müzesi
Bu müze, Gaziantep halkının Milli Mücadele dönemindeki kahramanlıklarını sergileyen önemli bir mekandır. Resimler, heykeller ve maketlerle zenginleştirilmiş koleksiyon, ziyaretçilere dönemi daha yakından inceleme fırsatı sunar.
Tarihi Gümrük Hanı
1873-1878 yılları arasında Hacı Ömer Efendi tarafından yaptırılan Tarihi Gümrük Hanı, bir yolcu hanı olarak inşa edilmiştir. Günümüzde el sanatlarının üretim ve satış merkezi olarak hizmet veren han, aynı zamanda "Yaşayan Müze" kimliğiyle de dikkat çeker. Gaziantep’in önemli handan biri olan bu yapı, ziyaretçilere tarihi bir atmosfer sunar.
Hamam Müzesi
Gaziantep’in en ilginç müzelerinden biri olan Hamam Müzesi, Osmanlı hamam mimarisi ve kültürünü keşfetmek için benzersiz bir fırsat sunuyor. 1577 yılında Lala Mustafa Paşa tarafından inşa edilen külliyenin hamam kısmında yer alan müze, Gaziantep kültürüyle bağ kurmanıza olanak tanır.
Karkamış Antik Kenti
Yakındoğu arkeolojisinin önemli yerleşimlerinden biri olan Karkamış Antik Kenti, çeşitli medeniyetlere ev sahipliği yapmış ve önemli kazı çalışmalarına sahne olmuştur. Karkamış’tan çıkarılan eserler, Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi ve Gaziantep Arkeoloji Müzesi’nde sergilenmektedir. Şehir merkezinden kolayca ulaşılabilen bu antik kent, özellikle arkeoloji meraklıları tarafından ilgiyle ziyaret edilmektedir.
Yesemek Açıkhava Müzesi
Hitit döneminden kalma heykel yapım atölyeleri ile ünlü Yesemek Açıkhava Müzesi, dünya çapında önemli bir arkeolojik alandır. 2012’de UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ne dahil edilen bu müzede, dağ tanrıları heykelleri, aslan kafaları ve Hitit ile Asur dönemine ait eserlerden oluşan zengin bir koleksiyon sergilenmektedir.
Emine Göğüş Mutfak Müzesi
1904 yılında inşa edilen tarihi bir taş konakta yer alan Emine Göğüş Mutfak Müzesi, 2008’de restore edilerek müze haline getirilmiştir. Yöresel mutfağın tanıtılması ve yaşatılmasını amaçlayan bu müze, gastronomi tutkunları için vazgeçilmez bir adres olmuştur.
Almacı Pazarı
Gaziantep’in eşsiz mutfağını keşfetmek isteyenler için ideal bir yer olan Almacı Pazarı, yöresel lezzetleri ve organik ürünleriyle ünlüdür. Pazarda cevizler, kurutulmuş meyve ve sebzeler, baharatlar ve ev yapımı tarhana gibi birçok yöresel ürünü bulabilirsiniz. Taş mimarisi ve otantik atmosferiyle dikkat çeken pazar, Şahinbey ilçesinin Şekeroğlu Mahallesinde yer alır.
Tarihi Antep Evleri
Gaziantep’in tarihi dokusunu yansıtan Tarihi Antep Evleri, avluya dönük yüksek duvarlı mimarileriyle dikkat çeker. Taş yapılarına sahip bu evler, zamanla restorasyona gerek kalmadan sağlam kalmış ve ziyaretçilere eski Gaziantep’in atmosferini yaşatmaktadır. Şehir merkezine yakın olan bu evlerde, aynı zamanda ünlü Gaziantep yemeklerinin tadına bakabilirsiniz.
Kaleoğlu Mağarası
500 yıllık geçmişiyle Gaziantep’in en çok ziyaret edilen mekanlarından biri olan Kaleoğlu Mağarası, yazın 15 dereceye kadar soğuyan havası ile dikkat çeker. Bu özellik, mağarayı solunum yolu rahatsızlıkları için şifa kaynağı yapmaktadır. İçerideki el yapımı ürünler ve antika koleksiyonlarıyla da görülmeye değer bir yer olan Kaleoğlu Mağarası, ziyaretçilere unutulmaz bir deneyim sunar.
Gorgo Medusa Cam Eserler Müzesi
Türkiye’nin ilk özel cam eserler müzesi olan Gorgo Medusa Cam Eserler Müzesi, eski bir Antep evinde hizmet vermektedir. 6 odadan oluşan müze, bronz figürler, altın sikkeler, Roma dönemi eserleri ve Fenike dönemine ait renkli cam amforalar gibi zengin bir koleksiyon sunmaktadır. Müze, yaklaşık 4.000 esere ev sahipliği yapmaktadır.
Gaziantep Atatürk Anı Müzesi
Mustafa Kemal Atatürk’ün 1933 yılında Gaziantep’i ziyaret ettiği tarihi konak, zamanla restore edilerek 2013 yılında müze olarak açılmıştır. Atatürk’ün kişisel eşyaları, Gaziantep Savunması’na dair belgeler ve görseller gibi eserlerin sergilendiği müze, Atatürk’ün Gaziantep’teki izlerini keşfetmek isteyenler için önemli bir mekan sunmaktadır.
Gaziantep Botanik Bahçesi
17.000 metrekarelik bir alana yayılan Gaziantep Botanik Bahçesi, doğa severler için harika bir gezi noktasıdır. Türkiye ve dünya genelinden farklı bitki türlerini görebileceğiniz bahçe, özellikle bahar ve yaz aylarında büyük ilgi görmektedir. Şehitkamil ilçesinde yer alan bu peyzaj bahçesi, doğayla iç içe bir deneyim sunar.
Gastronomi
Beyran Çorbası: Kuzu eti, sarımsak ve baharatlarla yapılan bu çorba, vücut direncini artırıcı özelliğiyle özellikle sabahları tercih edilir.
Yuvalama: Nohut ve minik köftelerle yapılan bu doyurucu çorba, kış aylarında bağışıklığı güçlendirmek için tercih edilir.
Ali Nazik Kebabı: Közlenmiş patlıcan, sarımsaklı yoğurt ve kuşbaşı etle yapılan bu kebap, akşam yemeği için ideal bir tercihtir.
Şiveydiz: Bol sarımsak ve soğanla yapılan bu vitamin deposu çorba, özellikle kışın şifa kaynağı olarak içilir.
Nohut Dürümü: Nohut, patates, salata ve sosla yapılan bu dürüm, et yemeyenler için besleyici ve lezzetli bir alternatiftir.
Simit Kebabı: Bulgur, kuzu kıyma ve baharatlarla hazırlanan kebap, şişte pişirilerek servis edilir.
Börek Çorbası: Hamur parçaları ve et veya nohutla yapılan bu doyurucu çorba, her saatte tercih edilir.
İçli Köfte: Bulgur ve kıymalı iç harçla yapılan bu lezzetli köfte, zengin akşam sofralarının vazgeçilmezidir.
Antep Lahmacun: Gaziantep usulü lahmacun, acılı ve bol malzemeli yapısıyla dikkat çeker.
Firik Pilavı: Tütsülenmiş bulgurla yapılan bu pilav, et yemeklerinin yanında veya tek başına tüketilebilir.
Antep Usulü Yeşil Zeytin Piyazı: Zeytin, ceviz, maydanoz ve nar ekşisiyle yapılan bu salata, hem kahvaltıda hem de akşam yemeklerinde tercih edilir.
Antep Kebabı: Sulu ve yoğun tadıyla dikkat çeken bu kebap, genellikle pideyle servis edilir.
Soğan Dolması: Soğan dilimlerinin içine harç yerleştirilerek yapılan bu dolma, hafif ana yemek olarak tüketilir.
Fıstıklı Kebap: Kuzu eti, pirinç ve Antep fıstığıyla yapılan bu kebap, ızgara domates ve biberle servis edilir.
Şöbiyet: Fıstık ve kaymak içeren ince yufkadan yapılan tatlı, akşamları tercih edilir.
Katmer: Fıstık ve kaymakla yapılan bu tatlı, sütle servis edilerek hafif bir tatlı deneyimi sunar.
Nişe Helvası: Pekmezle yapılan bu helva, akşam yemeği sonrası tatlı olarak tercih edilir.
Antep Fıstıklı Baklava: İncecik yufkalar ve Antep fıstığıyla yapılan bu baklava, Gaziantep’in meşhur tatlılarından biridir.
Ekonomi ve Geçim Kaynakları
Gaziantep, ulaşım ve liman kentlerine yakınlığı sayesinde Türkiye'nin en zengin illerindendir. Ekonomisi tarım, hayvancılık, sanayi ve ticaretle şekillenmiştir. Güneydoğu Anadolu Projesi ile tarım sektörü daha da gelişmesi beklenmektedir. Gaziantep'te fosfat, manganez ve boksit gibi madenler çıkarılmaktadır.
Gaziantep'in en önemli tarım ürünü antepfıstığıdır. Türkiye'nin antepfıstığı üretiminin büyük kısmı buradan sağlanır. Ayrıca zeytin ve üzüm de yetiştirilir. Hayvancılıkta ise koyun yetiştirilir, ancak mera alanları verimsizdir. Kent, Arap ülkelerine canlı hayvan ihraç etmektedir.
Gaziantep, sanayi ve ticaret açısından gelişmiştir. Türkiye'nin en büyük sanayi sitesi burada bulunur. Kent, pamuk, akrilik iplik, halı, un, irmik, gıda ürünleri, plastik ve deri üretimiyle öne çıkar. İhracatın yüzde 13'ünü gerçekleştiren Gaziantep, antepfıstığı, kuruyemiş, makarna ve pamuk ihracatında da önemli paya sahiptir.
Gaziantep, tarihi mirası, kültürel zenginlikleri ve mutfağıyla hem yerli hem yabancı turistlerin ilgisini çeken bir şehir olup, bölgenin önemli ekonomik ve kültürel merkezlerinden biridir.
Mihrimah E-Ticaret ve Turizm Şirketi, Türkiye ve dünya çapında her türlü turistik turu sağlayarak, sizleri unutulmaz bir seyahat deneyimi yaşamaya davet etmektedir. Gaziantep’in tarihi ve doğal güzelliklerini keşfetmek, bu şehri en iyi şekilde deneyimlemek için Mihrimah E-Ticaret ve Turizm Şirketi ile seyahatinizi planlayın. Mihrimah, tüm Türkiye’de anlaşmalı olduğu otellerde size konaklama hizmeti sunarak, konforlu bir tatil geçirmenizi ve keyif almanızı sağlar. Gaziantep’in eşsiz güzelliklerini keşfetmeye hazır olun, Mihrimah ile seyahatiniz bir ömre değer olacak!